Scratch – Ngôn ngữ lập trình giúp trẻ lập trình trong thế giới sáng tạo

 

 

Máy tính không thông minh để tự hiểu được tương ứng với các dữ liệu input sẽ đưa ra các kết  quả output mà bạn cần. Máy tính chỉ thao tác trên các tín hiệu điện, các giá trị nhị phân 0 và 1, nhưng máy tính có khả năng tuyệt vời về tính toán và lưu trữ gấp vạn lần khả năng của con người. Máy tính hoàn toàn không có “neron”, “tế bào” nào để hiểu bạn, do đó bạn cần phải biết cách “nói” để máy tính thực hiện được những điều bạn muốn. Bạn sẽ “nói” tất cả gì mình muốn máy tính thực hiện theo quy ước của ngôn ngữ lập trình  và khi biên dịch, chương trình của bạn sẽ thực hiện theo đúng những gì bạn muốn. Như vậy, để biết cách “nói” cho máy tính hiểu bạn phải học cách diễn đạt ý mình theo ngôn ngữ lập trình.

  

Có nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, có ngôn ngữ lập trình viết mã lệnh như Python, Javascript, Java, C, C++... nhưng cũng có ngôn ngữ lập trình dạng trực quan kéo-thả như Scratch, Blocky... dành cho trẻ em.

 

 

Scratch là ngôn ngữ lập trình được phát triển bởi phòng thí nghiệm Lifelong Kindergarten của MIT từ năm 2003 dành riêng cho trẻ em, hoàn toàn miễn phí và đã nhanh chóng thu hút hàng triệu học sinh trên thế giới tham gia. Tiến sĩ Mitchel Resnick  – trưởng nhóm phát triển phần mềm Scratch – giải thích rằng nhóm của ông tạo ra Scratch để đáp ứng nhu cầu sáng tạo của trẻ em ngày nay. Với slogan xuyên suốt qua các phiên bản của Scratch là “Image – Program – Share” (Tưởng tượng sáng tạo – Lập trình – Chia sẻ), Scratch khuyến khích trẻ sáng tạo và hiện thực thế giới sáng tạo của trẻ. Scratch phiên bản 3.0 vừa được công bố vào 02/01/2019 với nhiều cải tiến, mở rộng về hiệu ứng diễn hoạt, hình ảnh, âm thanh và đặc biệt là việc mở rộng kết nối đến nhiều môi trường khác nhau hứa hẹn sẽ mang đến cho cộng đồng nhiều dự án Scratch hay và ấn tượng hơn trong thời gian tới.

Scratch – Học lập trình thật vui

 

Với Scratch, học lập trình giống như trẻ đang chơi trò chơi lắp ráp, mọi thao tác rất đơn giản nên ngay cả trẻ nhỏ cũng có thể làm quen với Scratch. Ví dụ như để diễn đạt hành vi của nhân vật trong trò chơi, trẻ sẽ chọn nhân vật rồi gắn những "khối lệnh" nối tiếp nhau chứ không phải là những đoạn theo đúng cú pháp lệnh. Để lặp đi lặp lại hoạt động nào đó, trẻ sẽ đưa nhóm lệnh vào "thẻ lặp". Hay để điều khiển nhân vật thực hiện những phản ứng nào khi người dùng nhấn phím hoặc bấm chuột thì chỉ cần gắn các thẻ lệnh cần thiết vào một loại thẻ đặc biệt tương ứng với sự kiện đó mà thôi.

 

Thông qua những nhóm thẻ lệnh nhiều màu sắc vui mắt, Scratch không những giúp trẻ làm quen, thao tác dễ dàng với câu lệnh, biến, điều kiện, vòng lặp mà còn giúp trẻ tiếp thu một cách tự nhiên các khái niệm cơ bản của lập trình như: tuần tự, điều kiện, vòng lặp, biến, sự kiện,...

 

 

Không như hoạt động của các công cụ lập trình thông thường với hai khâu tách biệt: viết chương trình và chạy chương trình, Scratch cho phép bổ sung, sửa đổi chương trình ngay trong lúc chạy và việc sửa đổi có hiệu quả tức thời, giúp học sinh có được ngay thông tin phản hồi cho quá trình "thử và sai".

 

Có lẽ điểm đặc biệt nhất của công cụ Scratch là tính "xã hội" của nó: một nút nhấn cho phép nhanh chóng "xuất bản" chương trình lên địa chỉ mạng của Scratch. Trên cộng đồng đó, mọi người chia sẻ nhau sản phẩm của mình và có thể cho phép người khác được dùng lại. Mọi người tương tác nhau, cảm ơn, góp ý nhau, hỗ trợ nhau... rất nhiệt tình.